అక్షరం

-భవాని ఫణి 

~

ఎంతటి వారినైనా పసివారిని చేసి ఆడించగలిగేవి వారి వారి చిన్ననాటి జ్ఞాపకాలేననుకుంటాను. మనల్ని మనమే నిత్యం గమనించుకుంటూ, బేరీజు వేసుకోవడం చేతకాకయితేనేం, మనదైన స్వంత లక్షణంతో బ్రతికేయడం - అప్పుటికి రావడమే అందుకు కారణం కావచ్చు. ఆ ఏమీ తెలీనితనాన్నీ గుర్తు చేసుకోవడమంటే, కోల్పోయిన మనల్ని మనం తిరిగి కలుసుకోవడమే కదా. ఎప్పటికప్పుడు కలుగుతున్న స్పృహలనన్నీ అక్షరాలుగా మార్చి, మనసు తెల్లకాగితం మీద రంగురంగుల్లో రాసేసి, మన 'గతం' మనకందించిన జ్ఞాపకాల ఉత్తరాల కంటే విలువైనవి ఇంకేముంటాయి జీవితంలో! ప్రపంచాన్ని మనకీ, మనల్ని ప్రపంచానికీ పరిచయం చేసిన అమ్మలాంటిదే కదా గతం కూడా. ఆ కమ్మని జ్ఞాపకాల్ని విప్పుకున్నప్పుడల్లా, వింత వింత అనుభూతులేవో కుప్పల్లా రాలి పడి, రాశి కడుతుంటాయి. ఎన్నెన్నో అవన్నీ...కొన్నికొన్ని ఆనందాలూ, ఉద్వేగాలూ, మరికొన్ని కొన్ని దుఃఖాలూ, దిగుళ్లూ.

అప్పుడప్పుడోసారి, ఎవరైనా ఇలా వింత బెంగతో తల్లడిల్లకపోతే, దాని గాఢ పరిష్వంగంలో చిక్కుకుని అల్లాడకపోతే, తమని తామెక్కడో పోగొట్టుకున్నట్టే మరి. అటువంటప్పుడే అఫ్సర్ గారి 'ఇంటివైపు'కోసారి వెళ్ళొస్తే సరిపోతుంది. భుజాలకి విమానం రెక్కల్ని మొలిపించుకు మరీ ఎగిరిపోతూ... ఎప్పటెప్పటివో కలల్లాంటి కొన్ని సీతాకోక చిలుకల్ని వెంబడిస్తూ, ఈ యాంత్రిక ప్రపంచం నుండి దూరంగా తరలిపోయే, ఆయన ఆ అందమైన వాహనంలో, మనమూ ఓసారి ప్రయాణించాల్సిందే. ఇప్పటి వయసు తెచ్చిన జ్ఞానమనే భాషతో, అనుభవం తెరిచిన వేదాంతి మనసుతో, ఆనాటి పసితనపు స్వచ్ఛతనోసారి ఆయనలా ప్రేమగా పలకరిస్తున్నప్పుడు, తేనెను తెచ్చే తేనెటీగా, తేనె తుట్టలో తేనెచుక్కా - ఒకటిగా మారి ఏర్పడే తేనెపట్టులాంటి నిజమొకటి, మన కళ్ళకూ, మనసుకూ కూడా రుచ్యమవుతుంది.

ఈ కవితా సంపుటిలోని 'ఇంటివైపు' కవితే చూడండి...
చాలా ఏళ్ళ తర్వాత, మన బాల్యాన్ని దాచుకున్న ఊరివైపెళుతుంటే, మనసెలా ఉంటుంది! క్షణాలెంత బరువెక్కిపోతాయి! కాలాన్ని చక్రంగా చేసి గిరగిరా తిప్పెయ్యాలనిపించదూ...
"అక్కడందరికీ
అక్కడన్నిటికీ
నా ఈ అలికిడి వినిపిస్తూనే ఉందేమో!"
తనలో కలిగిన ఆ వింత అలజడిని, తను పెరిగిన ఇంటికో, తన స్వంత ఊరు మొత్తానికో ఆపాదించేంత ఉద్వేగం! అంతలోనే, ఎదురుకాబోయే ఆ మధురానుభవాలు కాసినీ, కాలంలో పడి కరిగిపోయే పంచదార గుళికలేనన్న స్పృహ తెచ్చే బెంగ మరోవైపు...
"మనసు కూడా ఇరుకనిపించే సంతోషాన్నో
మళ్లీ వదులుకుని రావాలన్న దిగులునో
కాస్త ముందే సిద్ధం చేసి పెట్టుకుంటాను"
ఇదొక్కటే కాదు, ఈ 'ఇంటివైపు'లోని ప్రతీ కవితలోనూ మనల్ని మనం లీనం చేసుకుంటాం. కాసేపు మనతోనే మనం, ఆ మాటల్ని చెప్పుకుంటున్నట్టుగా భ్రమిస్తాం.

"ఎంత నిదానంగా వెనకడుగులు వేసావో
అంత తపనగా మళ్లీ ఆ అడుగులన్నీ
జీవితం నుండి అడిగి అడిగి తెచ్చుకుంటావ్ నువ్వే!"
అన్నారు 'చిన్ని పాదాలు' అనే కవితలో ఆయన. అవును... అడిగి అడిగి మరీ తెచ్చుకుంటాం - మనవైన మరి కొన్ని జ్ఞాపకాలని, మరుపు కొండల్ని తవ్వి మరీ, మన గతాల్లోంచి.

ఇంటికి చెందిన జ్ఞాపకాలతో, బెంగల్తో మొదలయ్యే ఈ పుస్తకంలోని పేజీలన్నీ, పోయే కొద్దీ, మరింత క్లిష్టమైన అనుభవాల్నీ, అనుభూతుల్నీ తర్కించుకుంటూ తిరిగిపోతాయి. ఓ పరాయి నేలా, మరో జ్వరమూ, ఇంకో షంషాద్ బేగం స్వరమూ, మరో గజల్ పై మోహమూ, కావేరీ తీరమూ, రాత్రై వెలిగిన పద్యమూ, అన్నం మెతుకు ఆక్రోశమూ, ద్వేష భక్తి గీతమూ...నిజమే, పుస్తకం పూర్తవుతుంది గానీ, నిజానికి మాటల సంచీ ఖాళీ అవనే అవదు. వినాలనుకున్నవింకా మిగిలే ఉంటాయి.

చివర్లో, ఈ కవితా సంపుటి గురించి అఫ్సర్ గారు రాసుకున్న "మా ఇంటి దాకా...!" చదివినప్పుడు, మా అత్తగారంటుండే ఓ మాట గుర్తొచ్చింది.
'చదువుల కోసమని పిల్లల్ని మరీ పసివయసుల్లోనే దూరంగా పంపేసి, వాళ్లాడుకున్న వస్తువులన్నీ సర్దుతున్నప్పుడు, మనిషి పోయినంత ఏడుపొచ్చేదట ఆవిడకి!'. ఎప్పుడో మనం వదిలి వచ్చేసినవన్నీ, ఇప్పటికీ మనల్నింతగా కదిపి కదిలిస్తుంటే, అలా పంపించి మనల్ని దూరం చేసుకున్నవాళ్లంతా, అప్పటికీ ఇప్పటికీ మనకోసమని ఇంకెంతగా తల్లడిల్లుతుంటారో కదా!

Genuine poetry can communicate before it is understood…..TS. Eliot

ఆయన కవిత్వం ఇంకా పూర్తిగా అర్థం అయ్యేలోగానే, తాను అనుకొన్న భావాన్ని, పాటకుడి మనసు లోకి ప్రవేశ పెడతాడు. అందుకే అఫ్సర్ కవిత్వం హడావుడి గా చదివేది కాదు. చక్కగా తలస్నానం చేసి, ఆరుబయట చల్లటి గాలి లో, వేడి ఫిల్టర్ కాఫీ తాగుతూ, చదవాలి. చదివిన కవితలోని వాక్యాలను , కవితాసక్తి ఉన్న యువకవికొ, కవియత్రికో చెపుతూ, గుండెల నిండా ఆ ఆనందాన్నో, ఆ ఉద్వేగాన్నో అనుభవిస్తూ ఉండాలని పిస్తుంది. నా మటుకు నేనైతే, ఆయన కవిత్వాన్ని ముఖ్యంగా వలస, “ఇంటివైపు” చదివి, కవితాశక్తి ఉన్నవాళ్ళతో ఆ కవిత్వంలోని వాక్యాలను షేర్ చేసుకొన్నాను. అఫ్సర్ తో పరిచయం ఒక గొప్ప విశేషం.
.
నేను ఆంధ్ర భూమి లో జర్నలిస్ట్ గా ఉన్నప్పుడు అఫ్సర్ అనంతపురం ఆంద్ర భూమి కి ఎడిషన్ ఇంచార్జ్ గా ఉండేవారు. మేడం కల్పనా గారు కూడా అక్కడ మా డెస్క్ చూసే వారు. ఎంతగా ప్రోత్సహించే వారో నాకిప్పటికీ గుర్తే. ఆయన అమెరికా కు వెళ్ళే సమయం లో తన దగ్గర ఉన్న వెయ్యి కి పైగా సాహితీ పుస్తకాల తో పాటు, అవి ఉంచుకోవడానికి రాక్ లు కూడా పంపినారు.
..
ఆయన అనంతపూర్ లో ఉన్న రోజుల్లో రాయలసీమ సమస్యలపి తనదైన శైలి లో మొత్తం జర్నలిస్టులందరినీ రాయమని చెప్పేవాడు. ఆయన ఎన్నో వ్యాసాలు రాసాడు. రాయలసీమ కె ప్రత్యేకం అనే అంశాలు నాతో చాల రాయించాడు. సీమ కె ప్రత్యేకమైన అనేక అంశాల పై ప్రత్యెక శ్రద్ధ చెప్పి నాతో రాయించాడు. అలాగే, ఇక్కడ గూగూడు లో ఆయన రాసిన the festival of pires పీర్ల పైన అంతర్జాతీయ స్థాయి లో ఆయన పుస్తకం ఖ్యాతి గాంచింది. ఆయన ఇటీవల విడుదల చేసిన కవితా సంకలనం “ఇంటివైపు’ నా దగ్గరకు చేరడమే ఒక ప్రత్యేక పరిస్థితి. ఎలాగోలా కష్ట పడి తెప్పించుకొన్నాను.
సాదాసీదా సాఫీ వాక్యంలా సాగే అఫ్సర్ వాక్యం అంత సాదా కాదు అర్థం అనంతం. చదువుతున్న ప్రతిసారీ ఏదో ఒకటి కొత్త గా కనిపించటం ప్రత్యేకత. ఆడంబరం అలంకారం అద్దని అతి సాధారణ సరళ పదాల సహజమైన అందం అఫ్సర్ కవిత్వం. కానీ... పైకి కనిపించినంత నిరాడంబరత ఆ కవిత్వం చదువుతున్నప్పుడు కనిపించదు. ఓ నిశ్శబ్దం మనలోకి ప్రవేశించి విస్ఫోటనం చెందుతున్న శబ్దం కచ్చితంగా విని తీరతారు. అప్పుడు అసలు కవిత్వం అర్థం అవటం మొదలౌతుంది. ఒకే కవిత, చదువుకున్న ఒక్కొక్కరికి ఒక్కోలా వినిపిస్తుంది. ఒకే చదువరికి, చదువుకున్న ప్రతిసారి ఒక్కోలా కనిపిస్తుంది. మొత్తానికి ఏదో తెలియని అస్పష్ట అవ్యక్తతల మధ్య స్పష్టత స్పృశించి బయటకు వస్తాం.
అతని కవిత్వం... ఒక నిరంతర చింతనా.. నిరంతరాన్వేషణా.. అంతఃశోధనా.. ఆత్మావలోకనా.. అలౌకికతా... తాత్వికతా.. ఏదైనా.. అతని అక్షరాలెప్పుడూ అనేక భావాల్ని అభావంగా అలా వదిలేసి వెళ్ళిపోతాయి. అనేక భావాల్ని అభావంగా .. ఏంటీ అనిపించొచ్చు. అభావంగా అంటే.. అతని కవిత్వం ఉప్పెనై ఎగిసిపడదు.. ఆవేశమై ఆగ్రహించదు.. ఆరాటమై కంగారు పడదు.. ఆవేదనై పొంగి పొర్లదు.... కానీ... చదువరి మస్తిష్కాన్ని మౌనంగా ముంచేస్తది. ఆలోచనల్ని ఆక్రమించేస్తది. మోహాన్నీ అమోహంగా చెప్పటం.. అక్షరాలుగా చూస్తే అస్పష్టత గోచరిస్తూ.. చదువరికి మాత్రమే స్పష్టమయేలా రాయటం.. ఏం చెప్పారూ.. అనిపించటం.. ఎంత చెప్పారు అనిపించటం..
..
Poetry is a type of literature based on the interplay of words and rhythm....అక్షరాల అఫ్సర్ అక్షరాలతో చేసిన విన్యాసమే ఆయన “ఇంటివైపు” కవితల సంకలనం. చెప్పూ చెప్పూ చెప్పూ //గొంతులో సముద్రాన్ని జోకొట్టినట్టు //సముద్రం లో పదాల్ని విసిరేసినట్లు //3//యీ లోకంతో ఇంకేం పని అని //పడుకొంటాను మూడ౦కెలా-//కలల్ని వేలాడేసి//ఖాళీ తనాలపంకీకి -//

Poetry comes from the highest happiness or the deepest sorrow….. ఏపిజే అబ్దుల్ కలాం అన్న మాట అక్షరాల నిజం. అఫ్సర్ కవిత్వం లో గాయపడిన కవి గుండె కనిపిస్తాది. గాయం చేసిన నొప్పి ని పాటకుడి లోకి పంపుతాడు. కవిత పూర్తి అయ్యే లోగా అతడి నొప్పిని, గాయాన్ని మటుమాయం చేస్తాడు. ఇదంతా ఎందుకు చెప్పాల్సి వచ్చిందంటే, అది నా స్వానుభవం.
..
ఎక్కడెలా ఎందుకు గాయపడ్డావో
నిన్ను నొప్పించి అయిన అడగాలనుకుంటాను.
తాకి చూడడానికి ఆ దిగులుకొక
శరీరం వుంటే బాగుండనీ అనుకొంటాను.
నువ్వు ఏ ఏ పదాల్లో దీన్ని గురించి చెప్పుకుంటూ వెళ్తావా అని
ఎదురు చూస్తూ ఉంటాను. ..... ఈ వాఖ్యాలు ఆయన కవిత్వం లోనివి. వాటిని ఎలా ఉంటుందో అని ఇంగ్లీష్ లోకి అనువాదం చేసి చూసాను. ఒక శబ్దం ఉంది. ఒక లయ ఉంది. అది లిరికల్ పోయెట్రీ అని చెప్పేయొచ్చు.

Where and how you were wounded
I would like to ask even it pains you.
I feel better….
That affright should have a body…
To touch and see!
I will be watching…..
In which words you will render about these…
ఆ నొప్పి ను కూడా ఒక రిధంలో తీసుకురాగల నేర్పరి అఫ్సర్ . సాదారణ౦గా లిరికల్ పోయెట్రీ లిరిక్ రైటర్ ల లైన్స్ లో వినొచ్చు...చూడొచ్చు. సాదారనంగా కవిత్వం రాసే కవుల కవితల్లో ఆ మీటర్ , ఆ ప్రాస, ఆ రిధం ఉందంతే, అది ఓ అద్బుతంగా ప్రజల నోళ్ళల్లో నాన్తుంది. పుట్టపర్తి నారాయణ చార్యుల వారి శివ తాండవం లో “ ఆడేనమ్మా శివుడు.. పాదేనమ్మా భవుడు” అనే వాఖ్యాలు, ఆ మోత్హం శివతాండవం లో జనవాహిని గుండెల్లో మార్మోగుతుంది. అలాగే, శ్రీ శ్రీ కవితల్లోని రిధం, ఆ లిరికల్ అస్పెక్ట్ ఆయన్ను యుగకవి గా మలచింది.
Poetry is when an emotion has found its thought and thought has found words….robert frost
అఫ్సర్ లో ఒక అమాయకపు పిల్లవాడు దాగున్నాడు. అతడిలో దాగున్న ఆ పిల్లాడి అమాయకపు ప్రశ్నలు అతని కవిత్వాన్ని ఆ పిల్లవాడు చిన్ని చేతులను తిప్పుతూ మనల్ని అడిగినట్లు అనిపిస్తుంది. అఫ్సర్ కవిత్వ ప్రపంచానికో విభ్రమ. విదేశాల్లో ఉండి ఇక్కడ తెలుగు రాష్ట్రాల్లో జాతర చేస్తుంటాడు. సారంగా... అక్షర అనే వెబ్ పత్రికలు నడుపుతూ, ఎందరో కవులను motivate చేస్తూ ఒక అవ్యక్తానందాన్ని పొందుతాడు. ఇంతా చేసి, ఆయన ఏమైనా ఆశిస్తునాడా? అనే ప్రశ్న నాకిప్పటికీ అర్థం కాలేదు. ఒకటే తపన. ఒకటే ఆరాటం. ఇంగ్లీష్, తెలుగు భాషల్లో ఆయన పట్టు అద్వితీయం.
Poetry is an echo, asking a shadow to dance…….carl sandburg ... ఇది ముమ్మాటికి అఫ్సర్ కవిత్వం లో నిజం. అయన కవిత్వం చదివి పుస్తకం మూసి వేసినా సరే, ఒక చిన్న నొప్పి అక్షరాలతో వెంటాడుతుంది. చదువుతున్నంత సేపూ పాటకుడి లోని ఒక ఉద్వేగం నిజంగానే నర్తిస్తుంది.

ప్రముఖ కవి వంశీ కృష్ణ గారు చెప్పినట్లు... అఫ్సర్ కవిత్వ ప్రస్థానం లో మూడు దశలు వున్నాయి . ఒకటి ఖమ్మం లో చదువుకున్నప్పటి దశ . రెండు ఆంధ్రజ్యోతి .. ఆంధ్రభూమి లలో ఉద్యోగించిన దశ . మూడవది అమెరికా . ఈ మూడు దశలలో అఫ్సర్ కవిత్వం బహుముఖాలుగా విస్తరించింది . ఎక్కడో నాసికా త్రయంబకం లో ఒక చిన్న , సన్నటి , పల్చని ధారగా మొదలైన గోదావరి పలు రకాలుగా ప్రవహించి , విస్తరించినట్టుగా అఫ్సర్ కవిత్వం కూడా ఖమ్మం లో సన్నగా మొదలై ఇవాళ విశ్వవ్యాప్తం అయింది
..
చూడు ఈ చరిత్ర లోకి మనిద్దరం
మనకి తెలియకుండానే,
కాల్లీడ్చుకొంటూ వొళ్లీడ్చుకొంటూ వచ్చాం
అసలు చరిత్ర నీకు తెలుసు
నా ముఖమ్మీదనే ఉమ్మి రంగులద్ది
నీ ముఖమ్మీదనే రక్తపు చారికలు అలిమి...
ఇద్దరికిద్దరం ఒక అబద్దాన్ని మోస్తూనే..
భారిస్తూనే కర్మ కర్మ అంటూనే..... ఇవి ఆయన కవిత్వం లోని వాక్యాలు. అసలు ఫిలాసఫీ ని కవిత్వాన్ని మిళితం చేసే విధ్యేదో ఆయనకు అబ్బినట్లు అనిపిస్తాది. One may be both a poet and a philosopher, but not at the same time: the two belong to very different spheres of activity. ఇందుకు భిన్నంగా మనకు అఫ్సర్ కనిపిస్తాడు. ప్రముఖ కవి Roger Caldwell సూచి౦చిన విషయం అఫ్సర్ అక్షరాల పాటిస్తున్నాడు. ఆయన అంటాడు....philosophy & poetry to be mutually alienి అని..
..
ఇలా వ్యాసం రాస్తూ... ఆయన తో కొన్ని మాటలు మాట్లాడాలని అనిపించింది.. నేనో నాలుగు ప్రశ్నలు వేసాను. ఈ వ్యాసం లో అక్కడక్కడా, నేను వేసిన ప్రశ్నలు.. ఆయన ఇచ్చిన సమాధానాలు పొందు పరుస్తున్నాను.
సి.వి. సురేష్ : 1. ఆధునిక కవిత్వం లో శిల్పం..వస్తువు . శైలి .ఇవేవీ కూడా నిర్దిష్ట0గ సూత్రీకరించలేక పోతున్నారు..ఈ దశలో కవిత్వం నిర్ధేశించే గొప్ప కవులు కానీ.ఫలానా వారు మంచి కవులనీ..వాళ్ళు చెప్పే విధంగా లేకపోతే కవిత్వం కాదని చెప్పే అవకాశం లేకపోయింది.. .. ఈ దశలో రైటర్స్ కు దిశ దశ నిర్దేశించే ఒక గురుత్వం కూడా మాయమైంది.. ఎవరూ శిక్షణ తరగతులు కూడా నిర్వహించడమ్ లేదు. ఇది ఏ పరిణామాలకు దారితీయొచ్చు.!?
అఫ్సర్: చాలా మంచి ప్రశ్న, సీవీ! మొదటి భాగానికి నా జవాబు: కవిత్వంలో ఆ మాటకొస్తే మొత్తంగా సాహిత్యంలోనే సూత్రీకరణలు చాలా కష్టం. మొదటి నించీ మనది అభిరుచి విమర్శ మాత్రమే. లోతైన విమర్శ చేస్తే తట్టుకునే శక్తి రచయితలకూ లేదు, చదువరులకూ ఆసక్తి లేదు. నా దృష్టిలో ఎప్పటికీ రాచమల్లు రామచంద్రా రెడ్డి మాత్రమే అలాంటి సూత్రీకరణలతో కూడిన విమర్శ చేయగలిగారు. సాహిత్య విమర్శకి స్వయం ప్రతిపత్తి, సొంత గౌరవం వచ్చే దాకా ఈ పరిస్థితి మారదు. ఇక ప్రశ్నలో రెండో భాగం: గురుత్వం అక్కర్లేదు. గురువుల వల్ల నష్టమే కాని లాభాలు తక్కువ. వొకరు గురువూ, ఇంకొకరూ లఘువూ అనుకునే మనస్తత్వంలో ఫ్యూడల్ లక్షణాలున్నాయి. అయితే, కవిత్వ శిక్షణ కి సంబంధించి “కవి సంగమం” చేస్తున్న కృషి మీద నాకు భరోసా వుంది. ఆ మేరకు కవి యాకూబ్ కృషి నిలబడుతుందన్న నమ్మకమూ వుంది.

ఆయనలో దాగున్న ఆ అమాయకపు పిల్లాడు.... ఎలా చెప్పగలిగాను సివీ ?అని అడిగాడు. అప్పుడు నేను ఇంకో పది ప్రశ్నలు అడిగి ఉంటె బావుండేదేమో అనిపించింది...! అని నేను చెప్పాను.

progressive పోయెట్... నేను ఆంద్ర భూమి లో పని చేస్తున్నప్పుడు నాకెప్పుడూ చెప్పేవాడు... ప్రజల పక్షాన జర్నలిజం ఉండాలి సురేష్ అనేవాడు. పీడిత పక్షాన నిలబడినప్పుడే సాహిత్యం కానీ. జర్నలిజం కానీ మనగలుగు తుంది. అని చెప్పేవాడు.

ఈ వ్యాసం రాస్తూనే, ఆయన ను నేను అడిగిన రెండవ ప్రశ్న....
సి.వి. సురేష్ : 2.. ఎవరికి మెడల్స్.. ?ఎవరికి శాలువాలు.. ?ఎవరి కి ప్రశంస ?అనే ఒక ఆలోచన అందరిలో ఉంది.. అటువంటి నేపధ్యం లో 'ఆకవిత్వం' బహిష్కరింపబడలేదు.. దానిని త్యజించడం లేదా అది కవిత్వం కాదు.. అని ఐడెంటిఫై చేసే ఒక వ్యవస్థ అవసరమా!? ఎలాంటి కరెక్షన్ కావాలనుకొంటున్నారా?
అఫ్సర్: సాధారణంగా అకవిత్వమే అందలాలు అందుకుంటుంది. అందలాలు అంటే ఈ వ్యవస్థ సృష్టించిన కృత్రిమ గౌరవాలు! మంచి కవి వాటి జోలికి పోడు, జోలె పట్టడు. మీరు చెప్పిన మాట బాగుంది. ఏది కవిత్వం కాదో ఎవరో వొకరు చెప్పాలి. అది కవులు చేయలేరు. గొప్ప విమర్శ ద్వారానో, గొప్ప అనువాదాల ద్వారానో మాత్రమే తెలుస్తుంది. మన అనువాద రంగం బలపడితే, అదే గొప్ప కరెక్షన్!

యిది ఆట సమయం ! అనే కవిత లో వాఖ్యాలు చూడండి...
యిప్పుడంతా నీ పసిపాదాల పద్యాన్ని నేను. ఆ పాదాల్లో సేలయేటి పరుగును నేను.ఆ పాదాలు వెతుక్కుంటున్న నెమిలి నడకని కూడా నేనే. యిప్పుడీ క్షణం లో కొన్ని కాలాలు ఇలా నీ ఎదుట freeze అయిపోయి, జీవితం మరీ నెమ్మదించిన still painting అయిపోతే బాగుణ్ను అనుకుంటాను కానీ, నువ్వు నన్ను ఎన్నిపరుగులు తీయిస్తావో తెలుసుకదా నాకు..
తత్వం బోధించే ఈయన కవిత్వం లో ఓ విలియం బ్లేక్, ఓ ఎమిలి డికెన్సన్, ఓ హఫీజ్ మనకు కనిపిస్తారు. పై వాఖ్యాల లోని తత్వం గమనిస్తే,...జీవితం మరీ నెమ్మదించిన still painting అయిపోతే బాగుణ్ణు అనడం ఎంత వేదన , ఎంత నొప్పి, ఎంత తత్వం మనకు కనిపిస్తాదో... ఇలా చెప్పుకొంటూ పోతే కొండవీటి చేంతాడు అంత అవ్వడం ఖాయం.

ఈ సందర్భంగా... ఆయనను నేను అడిగిన మూడో ప్రశ్న.... నిడివి ఎక్కువ కావడం తో ... నాలుగో ప్రశ్న కూడా సాహితీ మిత్రులకు ఉపయోగ మవుతుందని ఇక్కడే వరుసగా ఉంచాను....

సి.వి. సురేష్ (౩.) దాదాపు 3 దశాబ్దాలు పైనే మీకు కవిత్వం తో సహచర్యం...ఈ పీరియడ్ లో కవిత్వ లక్ష్యం ప్రజలకు అందుతోందని భావించారా!? ఎక్కడైనా ఈ కవిత్వానికి దుర్దశ కమ్మిన నేపధ్యం చూసారా!?
అఫ్సర్: ఇన్నేళ్ళ ప్రయాణంలో కవిత్వమూ కథా ఇవి రెండు మాత్రమే నాకు మిగిలాయి. సాహిత్య విమర్శ కొంత రాసినా అది పరిమితం. నా మటుకు నా కవిత్వమూ కథలూ రెండూ నేను అనుకున్న లక్ష్యాలను అందుకున్నాయి. రాయడం మొదలు పెట్టిన ఇన్నేళ్ళ తరవాత కూడా ఇవాళ నా పేరు కొంతమందికైనా గుర్తుందీ అంటే ఆ లక్ష్యం గురి తప్పలేదనే కదా! కవిత్వానికి దుర్దశ, మంచి దశా లేవు. అది అప్పుడూ ఇప్పుడూ అలాగే వుంది. మనం చూసే దృష్టి కోణం మారుతోంది అంతే! శ్రీశ్రీ కి ముందూ వెనకా శూన్యం లాంటి మాటలు అర్థరహితం. అట్లాగే, ఏదో ఒక కవి పేరు మాత్రమే ధగ దగా వెలిగే స్థితి కవిత్వంలో ఏనాడూ లేదు. మన కవిత్వమనే కాదు, మీలాంటి వారు అనువాదం చేస్తున్న గొప్ప కవుల సంప్రదాయం చూసినా ఇది అర్థమవుతుంది. గొప్ప కావ్యాలు వెలుగుతాయి. గొప్ప భావనలు వెలుగుతాయి. వ్యక్తులు కాదు!
సి.వి. సురేష్ :(4.) వర్ధమాన కవులకు దిశ దశ నేర్పించాల్సిన అవసరం ఉందా!? మీరిచ్చే సూచనలు..సలహాలు? అఫ్సర్: నేర్చుకోవడం అనే ప్రక్రియ ప్రసిద్ధులకైనా, వర్థమానులకైనా వొక్కటే! నేర్చుకోవాలి అనే తపన ఆగిపోయిన చోట కవిత్వం నిలవనీరు అవుతుంది. ప్రవాహం మాత్రమే సాహిత్య లక్షణం. ఆ ప్రవాహంలో ఎప్పుడు కాళ్ళు తడుపుకున్నా, కొత్త నీటి తాజాదనం తెలియాలి. రాయడం, చదవడం ఎంత ముఖ్యమో వినడం, అర్థం చేసుకోవడం అనే రెండు ప్రక్రియలు కూడా అంతకంటే ముఖ్యం. ఆ చివరి రెండూ కాస్త దెబ్బ తింటున్నాయేమో అని కాస్త చింత అప్పుడప్పుడూ.

ఆయన కవిత్వం కో డిక్షన్ ఉంది. అది నేనైతే ముద్దుగా అఫ్సరిజం అంటుంటా.. ! అఫ్సరే ఓ కవిత్వం అని నా అభిప్రాయం.

వ్యాసకర్త.. సి.వి. సురేష్, అడ్వకేట్, ప్రొద్దటూరు. 7780151975

వలస పక్షులై దేశాలకి వెళ్ళినప్పుడు కన్న ఊరు, దేశం తప్పక మది లోకి రాక మానదు. తాను పుట్టిన భూమి నుంచి లక్షల మైళ్ళ దూరం లో ఉన్నా తన వారిపట్ల ప్రేమ ఇసుమంతైనా తగ్గదు. యాది లో కొచ్చిన ప్రతి సంఘటనని సందర్భాన్ని అందమైన అక్షరమై హృదయానికి హత్తుకునే అక్షర సుమాల్ని మనకి అందించారు అఫ్సర్ గారు తన "ఇంటి వైపు" లో .. 

ఖపు ప్రపంచం లో ఓక్క సంతోష వీచిక లేదని దిగులెందుకు అప్పుడుఅప్పుడు చిన్ననాటి తలుపులు తీసి "బచపన్" లోకి వెళ్లి రమ్మంటారు. మాతృభూమిని ఎవరికైనా ఒక్కటే అలాంటి తన దేశం లో తన అస్థిత్వాన్ని, దేశభక్తి ని నిరూపించుకోవాల్సి రావడం విచారమే అయినా సరే "నన్ను ఖడ్గం తో నరికినా నేను ప్రేమిస్తూనే ఉంటాను" అని తనని ద్వేషించిన వాళ్ళకి కూడా ప్రేమ ని పంచుతారు. ఈ లోకపు మాయ మర్మానికి అందనంత దూరం గా తనలోకి తాను వెళ్లి చిన్నప్పటి మధుర జ్ఞాపకాల్ని "ఇంటివైపు " లో వెతుక్కుంటూ పలవరిస్తారు.తెలంగాణ బతుకు చిత్రాన్ని రోజ్ రోటీ అద్దం లోంచి రాస్తున్న కొత్త చరిత్ర ని చదివితీరాల్సిందే. 

నెత్తుటి చొక్కా స్వగతం ఇప్పుడు జరుగుతున్న చరిత్రనే. ఇప్పుడు నేనో విడిచివేయబడిన వొట్టి వస్త్రాన్నే నిజమే కానీ తెగిపడిన ప్రాణాల చివరి కేకలు వినమంటూ ఒక ప్రశ్న ని ముందుంచి ఆలోచించమంటారు. అప్సర్ గారి కవిత్వం కేవలం అస్తిత్వ ప్రధానంగానే కాదు, భావ సంఘర్షణ, ప్రేమ ప్రధానం గా కూడా సాగిపోతుంది . ప్రేమ వ్యక్తీకరణలు ఆద్యంతమూ మనల్ని చూపు తిప్పనివ్వదు. ప్రేమ అంటే మాములు ప్రేమ కాదు తనలో దాచుకున్న అన్ని వెతల్ని, విషాదాల్ని వెలితి ని అక్షరం లో అందం గా పేర్చారు. ఓ చోట ఇలా అంటారు ."ఇంకా నీకు తెలియదు ఎప్పటికి నీకు తెలియదు

నీ నిన్న లోనే నేను, నీలోనే నేను నిలువునా రాలిపోయావని" ఇది ఒక స్త్రీ పురుషుడి కి రిలేటెడ్ అనిపించినా, కొన్ని వేల మంది వేదన ప్రేమ మనకి కనిపిస్తుంది. పదాలతో ఆట ఆడుకోవడం, కవితలకు సున్నితత్వానికి రంగులద్దడం అడుగు అడుగునాన అద్బుతమనిపిస్తుంది. "ఇది ఆట సమయం" అంటూ మనల్ని కూడా అందులోకి లాగేస్తారు. నేనొక పసి పాదాల పద్యాన్ని, పదాల్లో సెలయేటి పెరుగుని ని దా మరోసారి ఆడుకొందాం .క్షణ క్షణ పుట్టినరోజులు పునర్వజన్మలలో ప్రతీసారి నాకు నేనే మెలుకువ, నాకు నువ్వే మేల్కొల్పు అంటూ స్నేహాన్ని దానిలో మాధుర్యాన్ని ఎంతో బాగా చెప్పారు.

కవితలన్నిటి లో అంతర్లీనంగా ఒక జ్ఞాపకం ఉంది. తనకి గుర్తుకు వచ్చిన ప్రతి జ్ణాపకాన్ని, తానూ నడిచివచ్చిన ప్రతి సందర్భాన్ని కవిత్వీకరించారు. అది స్పష్టమైన, అస్పస్టమైన కూడా ఎక్కడా తడబడకుండా నిత్యం స్మరణ తో ముందుకు సాగిపోతారు . అఫ్సర్ గారి కవిత్వాన్ని చదవడం ఒక ఆనందం, ఒక ఉద్వేగం, మరో పిడికిలెత్తిన ఆవేశం ఇలా ఎన్నో భావాలూ మనల్ని మూకుమ్మడిగా చుట్టుముడతాయి

. ఈ అద్భుతమైన కవితా సంపుటి ని మూడు భాగాలుగా విభజించినా నేపధ్యం అంతా ఒక్కటే. "రేగుపళ్ళ వాసన లో కి, దూరాల మాటే కదా, ఎటో చెదిరిన పడవై, ఇలా మూడు భాగాలూ ఒక సజీవ చిత్రాన్ని కళ్లముందుంచుతుంది. "ఇవాళ" నుంచి ఇంటివైపు దాకా సాగిన కవితా ప్రస్థానం గొప్పగా ఉంటుంది. ప్రతి కవితా సంపుటి లో వైవిధ్యాన్ని రంగరించి ఎప్పటికప్పుడు ఆశ్చర్యపరుస్తున్న అఫ్సర్ గారి కవిత్వం రాబోయే కాలానికి ఓ దిక్సూచి అనడం లో ఎంతమాత్రం సందేహం లేదు ....అద్భుతమైన కవిత్వాన్ని అందించిన అఫ్సర్ గారికి అభినందనలు.

-పుష్యమీ సాగర్

ప్రియమిత్రుడు, కవి, కథకుడు, విమర్శకుడు వంశీ కృష్ణ "కవిసంగమం"లో రాసిన శీర్షిక నుంచి...

ఈ కాలం లో అఫ్సర్ గురించి రాయాలని రెండు మూడు నెలలు గా అనుకుంటున్నాను . ఎప్పటికప్పుడు ఈ వారం రాద్దాము అనుకోవడం, రాయలేక మరొకటి రాయడం అవుతోంది . ఈ కృత్యాద్యవస్థ రెండు నెలలనుండి నన్ను వేధిస్తున్నది . ఎక్కడి నుండి మొదలు పెట్టడం అనేది పెద్ద సమస్య . ఎలా ముగించడం అనేది మరొక పెద్ద సమస్య . మూడు దశాబ్దాలుగా ఒక కవిని సన్నిహతంగా గమనిస్తూ , రాసిన ప్రతి అక్షరమూ చదువుతూ , సంభాషిస్తూ వస్తున్నప్పుడు ఆ కవి గురించి పట్టుమని పది వాక్యాలు రాయడానికి ఇంత యాతన పడవలసిన అవసరం లేదు . కానీ రాయాలనుకున్నప్పుడు మనసులోకి వచ్చి చేరే భావాలకు అంతు లేక అవన్నీ ఒక దాని మీద మరొకటి గా ఓవర్ లాప్ అయి ఒక గజిబిజి దృశ్యం ఎదో మనోఫలకం మీద ఆవిష్కృతమై ఆరడి పెడుతున్నది

ఈ సాయంత్రపు చలిలో కొన్ని వణికిపోతున్న సంభాషణల్ని మనం అటూ ఇటూ రువ్వుకుంటూ కూర్చున్నాం. నీ సందేహంలోకి నేను పూర్తిగా ప్రవేశించగలనని అనుకోను కాని, ఆ దేహపు గోడల మీద పక్షినై కాసేపు రెక్కలు రెపరెప ఆడిస్తూ తిరిగానేమో బహుశా!

ఇన్నేళ్ళ ఇన్ని తడిపొడి బంధాల పెళుసు కాగితమ్ముక్కల చప్పుళ్ళలో ఏ ఇతర ఆకాశంలోకైనా కాస్త హాయిగా ఎగిరిపోగలనన్న నమ్మకం ఈ పక్షి గుండెకి లేదు కాక లేదులే!

ప్రతి దేహాన్నీ వొక ఇనప పంజరం చేసి, అందులో దాక్కున్న గుండెకి అన్ని అసహజత్వాలూ నేర్పుకున్న లౌక్యాల తేలిక సౌఖ్యాల కాలం కదా మనిద్దరిదీ!

ఇలాంటి వొకానొక స్థితిలో నువ్వడుగుతున్నావ్: “రాసిందల్లా సగంలో అబద్ధమై తెగిపోతున్నప్పుడు ఏం రాయమంటావ్? రాయకుండా వున్న రోజో, సగం రాసిన కాగితాలు చింపేసిన రోజో కాస్త ప్రశాంతంగా నిద్రపోతున్నప్పుడు- రాసి, పూర్తయ్యాక పడే ఉరికోతని భరిస్తూ ఎందుకూ నిద్రపట్టని రాత్రిని కావిలించుకొని?”

నువ్వడిగావ్, నేను అడగలేకపోయాను కాని,

సగం మాత్రమే రాసిన కాగితాలు కూడా నాకు ఉరి కంబాల్లా కనిపిస్తున్నాయి రోజూ! ఆ స్తంభాల మధ్య దిసమొలతో చావు ఆట ఆడుకుంటూ రాత్రిలోకి జారుకుంటూ వెళ్తున్నానని నీకు చెప్పాలని అనుకుంటా. కాని, ఎందుకో కర్తకర్మ క్రియలన్నీ ఎంచక్కా అమరుకుంటూ వచ్చిన వాక్యం మీద చచ్చేంత ప్రాణం! చావు రేఖ మీద విలవిల్లాడుతూ కూడా ఆ వాక్యం క్రియాంతం అయినప్పుడు వొక ప్రాణాంతక క్రీడానంతరం లోపలి తెల్లప్రవాహం అంతా వొక్కసారిగా పెల్లుబికి పారిన తృప్తి!

రాయలేని స్థితి / జీవించలేని స్థితి

రాసిన స్థితి / జీవించిన స్థితి

రాస్తూ రాస్తూ/ జీవిస్తూ జీవిస్తూ మధ్యలో వూపిరందక/ ఊపిరి తెంపుకొని కుప్పకూలిపోయిన స్థితి.

వీటి మధ్య చలనతీవ్రతల్ని కొలిచే కొలమానం లేదు నా దగ్గిరా నీ దగ్గిరా.

కాని

రాయాల్సింది రాయలేని క్షణం

జీవించాల్సింది జీవించలేని క్షణం ఆత్మహత్య.

కాదూ, కనీసం వో నలుగురు కుమ్మక్కై లోపల్నించి నీ హత్య!

చిట్టచివ్వరి text దొరకదు

దొరికినా ఆ నలుగురూ దొరకరు!

సంభాషణ ఆగిపోలేదు కాని

నీ దారిన నువ్వూ నా దారిన నేనూ వెళ్లిపోయాక

మనం

కేవలం శవాలుగా నిష్క్రమించామని మనిద్దరికీ తెలిసిపోయింది

ఇప్పటిదాకా వ్యక్తమైనదంతా వొక అవ్యక్త ఆత్మహత్య.

కాదంటావా?!

ఏప్రిల్ 7, 2014