అక్షరం

అఫ్సర్ రాసిన ఈ కింది కవితను జాగ్రత్తగా ఒకటికి రెండు మూడు సార్లు చదవండి.

- అలాగే వుండనీ కొన్ని రోజుల్ని,
నువ్వేమీ వాటి పొరల పొరల్ని తవ్వి తీయకుండా-

కొండంత నిశ్శబ్దంలోనో, గోరంత ఎండలోనో 
వాటికి మాత్రమే అర్ధమయ్యే ఏదో సాంధ్య భాషలో.

- అలాగలాగే వుండనీ కొందరిని,
నువ్వేమీ వాళ్ళ లోపలికి ప్రశ్నల కొలమానాలు గుచ్చకుండా-

కొంత చీకట్లోనో ఇంకొంత మసక వెల్తురులోనో
వాళ్లకి మాత్రమే తెలిసి వచ్చే ఆనుభవిక వలయంలో.

- అలాగలా గలాగే వుండనీ 
ఎదురొచ్చే చెట్లనీ, ఎగిరెళ్ళే పక్షుల్నీ 
వాటి వాటి ఊహల వూపిరి తీవెల మీద నీ పాదమేమీ మోపకుండా-

తెగని యీదురు గాలుల్లోనో, పలకని మాటల హోరులోనో 
వాటిని మాత్రమే తడిపే 
కాసిని తొలకరి చినుకుల జడిలో.

- ఇలాగిలాగే వుండాలి 
కొంత కాలం, కొంత దూరం 
కొన్ని స్థలాలూ కొన్ని ప్రాణాలూ.

విరిగిరిగి పడే వుద్విగ్నపుటల వొకటి 
కాస్తయినా తేలిక పడే దాకా.

నీకూ వాటికీ మధ్యా 
వొక 
శాంత స్థిమిత 
పవనమేదో 
నెమ్మదించి వీచే దాకా.(అఫ్సర్)

ఈ కవితలో కవి వ్యక్తం చేసిన ఆలోచన ఆసక్తి దాయకం. జీవితం పట్ల, తోటి మనుషుల పట్ల ఉద్ధరింపు ధోరణి కలిగి ఉండి, చైతన్యవంతమైన మానవులుగా తమను తాము పరిగణించుకునే వారికి సున్నితమైన సునిశితమైన వారింపు కనిపిస్తుందిక్కడ. తొందరగా అందరినీ, అన్నిటినీ బాగుపరచాలి, అన్ని సంక్లిష్టతల్నీ, సందిగ్ధాలనీ, సంబంధాల అపార్ధాలనీ స్పష్టీకరించాలి, తక్షణం తేల్చిపారేయ్యాలి అనుకునే వాళ్ళు సమయ సందర్భాలనూ, అవతలి వారి స్వతంత్రతనూ, అనుభవలనూ , ఎరుకనూ పట్టించుకోరు. అలాంటి వారిని వారిస్తూ నడిపిన ఉద్వేగపూరిత సంవాదమే మొత్తం కవిత. 'Not a hasty stroke , like that which sends him to the dusty grave' అని William Cowper అన్నట్లు కాలక్రమంలో అనుభవాలు జీర్ణమయ్యేకొద్దీ ఒక స్పష్టత, ఒక సమంజసత్వం సాధ్యమవుతాయి కాబట్టి , అందకా సంయమనం వహించటమే సహజమని సూచిస్తూ కవిత ముగుస్తుంది.

ఈ ఇతివృత్తాన్ని కవితగా మలచటానికి కవి ఉపయోగించిన నిర్మాణ పద్ధతీ , కళా సాంకేతికత ఈ కవితను ఉన్నతస్థాయి కవిత్వానికి ఉదాహరణగా నిదర్శనంగా నిలిపాయి. విషయాన్ని ప్రకంపనగా వ్యాకులతాత్మక చిత్ర పరంపరగా మనో సంవేదనగా ప్రవేశపెట్టడంలోనే ఈ ఆర్ట్ ఉంది. వ్యాకులతకూ అదుర్దాకూ భౌతిక రూపాన్ని ఇవ్వడం ఎలాగో యువక వులు నేర్చుకోవడానికి అఫ్సర్ వాడిన టెక్నిక్ ఒక కేస్ స్టడీగా ఉపయోగపడుతుంది.

అలాగే ఉండనీ కొన్ని రోజుల్ని,
నువ్వేమీ వాటి పొరల పొరల్ని తవ్వి తీయకుండా-
కొండంత నిశ్శబ్దం లోనో, గోరంత ఎండలోనో
వాటికి మాత్రమే అర్ధమయ్యే ఎదో సాంధ్య భాషలో

సమయ సందర్భాలను ముందు వాటికంటూ ఉన్న గోప్యతకు వాటిని వదిలిపెట్టమని చెప్పటానికి , కొండంత నిశ్శబ్దంలోనో గోరంత ఎండలోనో'', అని పద చిత్రాల్ని వాడుతున్నాడు కవి.గోప్యత అనే భావం అలా భౌతిక రూపం సంతరించుకుంది. ఇంకా ముందుకుపోతే

అలగలాగే ఉండనీ కొందరిని.
నువ్వేమీ వాళ్ళ లోపలికి ప్రశ్నల కొలమానాలు గుచ్చకుండా
కొంత చీకట్లోనో ఇంకొంత మసక వెల్తురు లోనో
వాళ్ళకి మాత్రమే తెలిసివచ్చే అనుభవిక వలయంలో

ప్రశ్నల కొలమానాలూ, కొంత చీకట్లోనో, ఇంకొంత మసక వెల్తుర్లోనో, ఇవన్నీ ఎదుటి వాళ్ళను వాళ్ళ మానాన వాళ్ళని వుండనివ్వటానికి చెందిన కాంక్రీట్ రూపాలు. ఇలా మనుషుల తాలూకు , సందర్భాల తాలూకు స్వతంత్ర అస్తిత్వాన్నీ స్వేచ్చనీ గౌరవించాలనే సూచనను తత్సంబంధ వస్తుజాలాన్ని అమర్చడం ద్వారా , ఉద్దేశించిన ఆలోచనని ఫీలింగ్ గా అనుభవంగా మార్చగలిగాడు కవి. ఈ వస్తుగతీకరణ తారాస్థాయికి చేరిన వ్యక్తీకరణను ఇప్పుడు గమనించండి.

ఎదురొచ్చే చెట్లనీ, ఎగిరెళ్లె పక్షుల్నీ
వాటి వాటి ఊహల ఊపిరి తీవెల మీద
నీ పాదమేమీ మోపకుండా-
తెగని ఈదురు గాలుల్లోనో, పలకని మాటల హోరుల్లోనో
వాటిని మాత్రమే తడిపే
కాసిని తొలకరి చినుకుల జడిలో

ఎదురొచ్చే చెట్లూ, ఎగిరెల్లే పక్షులూ వచ్చే సత్సంబంధాలనీ పోయే సంబంధాలని లేక సుఖదుక్ఖాల్నీ వస్తుగతీకరిస్తే- 
ఈదురు గాలులు, పలకని మాటల హోరులు ,తొలకరి చినుకుల జడలు స్వానుభవాల సంక్షోభాన్ని పట్టి చ్చిన పద చిత్రాలు. జనాన్ని అనుభవాలనుంచి నేర్చుకోనివ్వకుండా అప్పటికప్పుడు తమ జ్ఞానాన్ని వారిమీద పులమాలనే సోకాల్డ్ చైతన్యపరులను తగిన రీతిలో కౌన్సిల్ చెయ్యడానికి వాడిన బాహ్య వస్తు సముదాయం ఇక్కడ స్పష్టమయింది.

చెప్పదలుచుకున్న విషయానికి తత్సంబంధ పద చిత్రాల ద్వారా బాహ్య వస్తువుల అమరిక ద్వారా ఒక వైబ్రేటింగ్ మానసిక వాతావరణం సృజించటమే ఇక్కడ అఫ్సర్ వాడిన టెక్నిక్. ఇదే objective correlative అనిTS Elliot అంటాడు. తెలుగులో దీన్ని వస్తు సత్సంబంధి అని పిలుస్తున్నాం. అలాగలాగలాగే అని పదేపదే రిపీట్ చేయడంలో అపర ఉద్దారకుల మీద కావచ్చు పరిస్థితుల అవాంఛనీయత మీద కావచ్చు విసుగునీ వ్యంగ్యాన్నీ ధ్వనించటం పసిగట్టొచ్చు.

కవితలో ఇలా ఒక ఎగ్జిస్టన్సియల్ angst , అస్తిత్వ పరివేదన వ్యక్తమౌతుంది. "Humans go in accordance with their experiences rather than the definitions and theories the world imposes on them. Their credo is existence not the essence." అని గట్టిగా వాదించిన జియో పాల్ స్సార్త్ర్ తత్వం బలంగా ఈ కవితలో వ్యక్తమయ్యింది. అంతే కాదు , since man is a conscious being one cannot afford to change him automatically అని Edmund Husserl చేసిన హెచ్చరిక ఈ కవిత లో ప్రతిబింబించింది. మార్పు పరస్పరత ను సూచిస్తూ అఫ్సర్ ఏమన్నాడో చూడండి.

ఇలాగిలాగే ఉండాలి
కొంతకాలం కొంత దూరం
కొన్ని స్థలాలూ కొన్ని ప్రా ణాలూ
విరిగిరిగిపడే ఉద్విగ్నపుటల ఒకటి
కాస్తయినా తేలిక పడే దాకా
నీకూ వాటికీ మధ్య 
ఒక శాంత స్థిమిత
పవనమేదో
నెమ్మదించి వీచే దాకా

విషయాన్ని గురించి కవితాత్మకంగా మాట్లాడటం కాకుండా విషయం కవిత్వంగా పరిణమించటానికి కావాల్సిన కవిత్వ నిర్మాణ పద్ధతిని అనితర సాధ్యంగా ఉపయోగించాడు అఫ్సర్. కవితకు ఎదో పెర్సొనల్ , సోషల్ సందర్భమో ప్రేరణగా నిలిచివుంటే ఉండొచ్చు. దాన్ని ఒక తాత్విక సారంగా సాధారణీకరించటం మామూలు విషయం కాదు.

అయితే ఈ struture తాలూకు ఆకర్షణ , ఎత్తుగడ, సంవిధానం తాలూకు చొచ్చుకుపోయే స్వభావం ఎందుకో శ్రీ శ్రీ 'సాహసి' కవితను గుర్తు చేస్తుంది.

ఎగిరించకు లోహ విహంగాలను
కదిలించకు సప్త భుజంగాలను
ఉండనీ
మస్తిష్క కూలయంలో
మనో వల్మీకంలో

అంతరాల భయంకర
ప్రాంతరాలనా నీ విహారం
ముళ్ళ దారినా నీ సంచారం

పలికించకు మౌన మృదంగాలను
కెరలించకు శాంత తరంగాలను
హృదయంలో దీపం పెట్టకు
మంత్ర నగరి సరిహద్దులు ముట్టకు (శ్రీ శ్రీ)

ఎత్తుగడ ,సంవిధానంలోనే కాదు objective correlative టెక్నిక్ విషయంలోనూ అఫ్సర్ కవితకీ శ్రీ శ్రీ కవితకూ సామ్యం కనిపిస్తుంది. కాకపోతే శ్రీ శ్రీ మార్చాలని ప్రయత్నించే చైతన్య పరుల్ని కాదు విమర్శిస్తుంది. మారని మధ్య తరగతి పౌరుల్ని. హృదయంలో దీపం పెట్టటం ఇష్టం లేని వాళ్ళని. శ్రీ శ్రీ కాలానికి ,అఫ్సర్ కాలానికి ఉన్న వ్యత్యాసం వారి కవితల్లో రిఫ్లెక్ట్ అయిన దృష్టికోణాల వ్యత్యాసాన్ని ప్రభావితం చేసి ఉండొచ్చు.

Do not go gentle into that good night
Rage rage against the dying of the light

అని రాస్తాడు Dylan Thomas. ఇతనిదీ ఇదే ఎత్తుగడ. ఇలాంటి ఎత్తుగడల్ని వాటి అత్యంత గరిష్ట స్థాయికి అఫ్సర్ తీసుకెళ్లాడనటంలో సందేహం లేదు.

-శ్రీరామోజు హరగోపాల్

~

ఈ కవి అన్వేషణ అనంతం. తనను తాను వెతికిపట్టుకునే దారిలో బాటసారి. ఎడతెగని ముచ్చట దారితో, తనతో.  

కవిత్వం కవి తనతో, కవి లోకంతో చేసే సంభాషణ కదా. 

ఇంటివైపు ‘ఫనా’ కవిత్వం.
‘‘ఎన్ని దూరాలు కలిపితే
వొక అస్థిరబైరాగినవుతానో
ఎన్ని తీరాలు గాయాలై సలిపితే
వొక నిర్లక్ష్య సూఫీనవుతానో
ఇదీ వొక ఆటేకదా నీ చుట్టూ
నేను బొంగరమయి తిరగడానికి’’

ఒక మార్మికతను మోస్తున్న ఆలోచన...వ్యవధిలేకుండా లోపల తిరుగుతున్న తలపు తరగల నూగు కలల ముత్యాలనౌక... తాను లేకుండానే... కవిత్వంగా మారిపోతున్న వేళ ఇంటివైపు....

‘‘But I am he who has been exiled beyond the wall and the gate
Take me under your eyes
Take me wherever you are
Take me however you are
I will return to myself the color of my face and body
The light of heart and eye
The salt of bread and a melody
The flavor of the soil and the homeland’’ 
Darwīsh, in his poem “ʿĀshiq min Filasṭīn” (“A Lover from Palestine”) speaks about place and addresses his lover, the soil.

ఇంటి నుంచి దూరమైన మనిషి ప్రవాసవేదన తను పుట్టిన మట్టిని, తన ప్రియురాలిని మరువలేనితనం... ఈ కవిత. 

దర్వీష్ ను చదివితే అఫ్సర్ బాగా అర్థమవుతాడంటాడు నారాయణస్వామి. అఫ్సర్ కవిత్వంలో ఎన్నోన్నో విభిన్నమైన కోణాలున్నాయి. తన కవిత్వంలోలోతుల్లో కొత్తస్వరం వినిపిస్తుంటుంది. ఆ స్వరానికి సంగీతకర్త లెవ్వరు? తన జీవితానుభవాలే కదా... తనకు జీవితాన్నిచ్చిన, ఇంకా జీవితమైన వారినే అడగాలి. అఫ్సర్ లోపల పీఠమేసుకుని కూర్చున్న బైరాగి ఎవరని?

రెండురెక్కలపక్షి కాడు ఈ కవి. బహుపక్షాలున్నవాడు. తనమీద తనజీవితమంత విస్తారమైన ప్రభావాలున్నాయి. వామపక్షభావజాలం, సూఫీతత్వం, ప్రేమతత్వం... కొన్ని వొదిలించుకున్నవి, కొన్ని కౌగిలించు కున్నవి తనను లీడ్ చేస్తుంటాయి. కాకపోతే ఈ కవి బాగా ఆలోచించి రాస్తుంటాడు. ఆ ఆలోచనల చిక్కుల్లోకి పోతే మనం కూడా చిక్కుకుంటాం. ఆ ఆలోచనలు ప్రపంచకవులందరిని చదవడం వల్ల వచ్చినవనుకుంటాను. ఇంతకు ముందు తను రాసిన కవితలకు ఇప్పటి కవితలకు తేడాలు తెలుస్తుంటాయి.

అఫ్సర్ కవితలు మంచి బంగారు పనివాడి డిజైన్లలా కొత్త,కొత్తవిగా వుంటాయి. చాలా అందమైన కవిత్వం. చదవగానే మోహపరిచే గుణముంది ఈ కవిత్వానికి. ఒకదిక్కు కన్నీళ్ళు పెట్టిస్తూనే మరొకదిక్కు హాయిగా నవ్విస్తుందీ కవిత్వం.

జీవితాన్ని ఆటంటారు, నాటకమంటారు, కల అంటారు, కాని, ఆనందమనరు... బతుకుతున్న ప్రతిక్షణం కలిగే ప్రతి అనుభవంవల్ల దొరికే ఎరుక అంతా ఆనందమే కదా... కన్నీరు చిప్పిల్లే నవ్వు... అనుభూతులతో ముప్పిరిగొనే మనసు... ఇంటివైపు అంటేనే ఆనందం. బాధలే పడ్డామో, నవ్వులే కూడబెట్టుకున్నామో, పొందిన అనుభవాల చందనాల మాలవేసి ఆహ్వానిస్తుంది ఇల్లు. ఇంటిది పేగుబంధం. అమ్మ. అమ్మలెక్క ఇల్లు.

‘‘యేమేం తీసుకెళ్తాను ఇంటికి,
నా వూరికి
ఆ తొలిరక్తపు సెలయేటికి

కష్టంగా వుంటుంది
యీ లోకపు కొలమానాల కానుకల్ని చూస్తే
అర్థాలు మారిపోయిన విలువల్ని నిలువెల్లా చూస్తే

చివరికేమీ తేల్చుకోలేక
మనసు కూడా ఇరుకనిపించే సంతోషాన్నో
మళ్ళీ వదులుకుని రావాలన్న దిగులునో
కాస్త ముందే సిద్ధం చేసి పెట్టుకుంటాను
యేమై వస్తానో ముందే తెలిసిపోయినట్టూ వుంటుంది.
యేమీ 
తెలియనట్టూ వుంటుంది.’’

ఈ పుస్తకానికి ముందుమాటలు రాసిన వారిలో ముందుగా రాసిన ‘ఎంతెంత దూరం’లో స్వాతికుమారి ఉదహరించిన గులాం అలీ కవితనే చెప్పుకోవాలి ఇక్కడ..

‘నగ్రీ నగ్రీ ఫిరా ముసాఫిర్ ఘర్ కా రాస్తా భూల్ గయా’... ఇంటిబాట మరిచిపోయామా మనం? మరుపుతెరలు పడ్డాయా, మనమే కప్పుకున్నామా... ఏదో కానీ వెతుకులాటలోనైతే వున్నాం కనుక బతికే వున్నాం.

If I touch the depths of your heart.
If I come back
Use me as wood to feed your fire
As the clothesline on the roof of your house
Without your blessing
I am too weak to stand.
I am old
Give me back the star maps of childhood
So that I
Along with the swallows
Can chart the path
Back to your waiting nest అంటాడు దర్వీష్. ఇది పునరాగమన కాంక్ష. ఇది ఆశ. కవి అన్వేషణ అట్లాంటిదే.
ఈ కవిని భౌతికంగా చూస్తే ముస్లిం. తనదేశంలోనే పరాయివాడుగా చూడబడుతున్నవాడు. బతుకు తెరువు కోసం ప్రవాసంలో వున్నవాడు. దేశంలో మతప్రవాసం. బయట బతుకు ప్రవాసం. తనంతట పోయినా Exiలే కదా. Carrying a lonely road … arrested himself into himself…ఎక్లాచలోరే...

‘నిన్ను వోడించే యుద్ధం’ అనే కవితలో

‘నేనూ దేశాన్ని ప్రేమిస్తాను గాని
దాన్ని భక్తిగా తర్జుమా చేసుకోలేను ఎప్పటికీ
నువ్వు క్షమించకపోయినా సరే

నాకు యే దేహమైనా
అన్నంపళ్ళెంలాగే కనిపిస్తుంది యెప్పుడూ
యే దేశమైనా
ఆ మెతుకుల్ని దోచేసే దొంగలాగే కనిపిస్తుంది యెప్పుడూ
యిక్కడ నీ పేదరికపు వొంట్లోనూ
అక్కడ ఆ గరీబు వొంట్లోనూ
వొకే ఆకలికేక
వొకే వెతుకులాట’ అంటాడు అఫ్సర్.
నోరు,చెయ్యీ అను ఆ రెండు దేశాలు అనే కవితలో కవి
‘ చెయ్యి వొకదేశం
నోరు వొకదేశం
నువ్వూ నేనూ శరీరఖండాలం
ఇంకా తెగిపోతాం సరిహద్దులు తెంపిపోతాం
వొకేవొక్క అన్నంమెతుకు నా వునికి
మిన్ను విరిగి మీదనేపడనీ
భూమిబద్ధలయితే బద్ధలవ్వనీ 
మరి 
ఆ
క
లి’ 
ఏ దేశమైనా పేదరికాన్ని లేకుండా చెయ్యదు. ఏ గరీబు ఆకలినీ పట్టించుకోదు. ప్రజలు చెయ్యొక దేశంగా, నోరొక దేశంగా తెగిపోతూనేవుంటారు...మారదు దేశం..మారదు లోకం.

‘కొత్తపదాల అందాన్ని అద్ది హత్యని లించింగ్ అన్నారు.యింకోసారి అది ఎన్కౌంటర్ కావచ్చు. చట్టరాహిత్యపుటడవిలో పేరు తెలియని చెట్లకు వేలాడేసి, ప్రాణాల్ని చివరంటా వేటాడవచ్చు. నగరం నడిమధ్యలోనే యేదో వొక నిషిద్దమాంసం ఎరగా విసిరి యేకంగా మనిషినే నిషిద్ధపదార్థం చేయచ్చు. పదమొక్కటే మార్తుంది. వేట అదే. హత్యా అదే.

....................
యింకా కొన్ని పేజీల తరవాత అదే కథ మనదాకా వస్తుంది.
...................
నీ మానవజాతి చరిత్ర సమస్తం
హత్యచేయబడ్తున్న హోరు చూస్తున్నావా నువ్వు?’........... 
కవి అంతరంగంలో ఈ హోరు వుంది.నిస్సహాయవేదన వుంది. మానవీయత వుంది...కాని, ఎట్లా ఈ దుఃఖాన్ని వొదిలేయడం. ఎట్లా మనిషి మనగలగడం? దేన్ని మనుగడ అనాలి. 
‘‘నువ్వు గొంతు సవరించుకునేలోగా
నా వొళ్ళుపొంగి దండమయిపోయిందిలే
ఇన్నాళ్ళూ నిన్ను పీరీలాగామోశానా
ఇప్పుడు నా కడుపు కర్బలా అయిపోయిందిలే
చరిత్రచొక్కాను తిరగేసి తొడుక్కుంటున్నా
నన్ను దాచేసిన చిరుగుకంతల్లోంచి సూర్యుణ్ణి కంటున్నా
కలల కళల మాయాదర్పణమా, కాసేపు పగిలిపో
రోజ్ రోటీ నా అద్దం
దాంట్లోంచి రాస్తున్నా కొత్తచరిత్ర’’ ఇది కవిగా తన స్పందన. కవులేం చేస్తారు అని శివారెడ్డి అన్నట్టు అఫ్సర్ ఒక కొత్త పద్యం రాసియిచ్చాడు.

కవిగా అఫ్సర్ కవిత్వం మోడర్న్ ఎక్స్ ప్రెషన్. కవితానిర్మాణ, నిర్వహణలు కొత్తబాటలో...ఊహించని విధంగా కవితను మొదలుపెట్టడంలోగాని, ముగించే టపుడుగాని...సాంప్రదాయిక వచనకవితారీతులను వొదిలిపెట్టాడనిపిస్తుంది. ఈ సంకలనంలోని ఏ కవితను చూసినా తెలిసిపోతుంది.ఒక్క కవితలో అనేకకవితల్ని నింపి రాయడం తనప్రత్యేకత. భావసంక్లిష్టత. వస్తువే తన కవితాశిల్పాన్ని నిర్మించుకుంటుంది. ఎంత శబలమైన మాటలను వాడుతాడో అంతే నిగూఢమైన భావాలను దట్టిస్తాడు. 
ఈ కవి కవికాడనిపిస్తుంది.ఉత్త ప్రేమబైరాగి.
గాలిబ్ ‘దాతలగు వారి చేతులను చూతునోయి’ అన్నట్టు అఫ్సర్ కూడా తనకవిత్వం చదివేవారి లోతులను పట్టుకోవాలనుకుంటున్నాడు. ఏకకాలంలో బహుముఖభావవ్యక్తీకరణ చేయడం ద్వారా ఈ కవిత్వం చదివేవాళ్ళకు కావలసినదేదో దొరికేటట్టు చేస్తాడు.
శివారెడ్డిగారు అఫ్సర్ లో పాలస్తీనా కవి,ప్రవాసి దర్వీష్ ను చూస్తే, చినవీరభద్రుడు రూమీని చూసాడు. అఫ్సర్ కవిత్వంలో చింతకాని నుంచి అమెరికా వెళ్ళిన ప్రవాసి కనిపించాడు శివారెడ్డికి. అంతరాంతరాలలోని ద్వైధీయమానసం నుంచి బైరాగిగా బయటపడ్తున్న ఫనా కవిత్వం రాసిన సూఫీని చూసాడు వీరభద్రుడు. అనేకపార్శ్వాలతో సింగిడిలెక్క అగుపించే అఫ్సర్ కవిత్వాన్ని దర్శించడం మామూలు కాదు. దార్శనికత కావాలి. ఆ యిద్దరు దార్శనికులే కదా. వారి కన్నా ఇంకా గొప్పగా నేను చెప్పగలిగిందేమున్నది?
“Listen to the story told by the reed,
of being separated.
“Since I was cut from the reedbed,
I have made this crying sound.
Anyone apart from someone he loves
understands what I say.
Anyone pulled from a source
longs to go back.”…….జలాలుద్దీన్ రూమి అంటున్నాడు... ఇంటివైపుకు ఇంతకన్నా నిర్వచనముంటుందా? తనను తన ఉనికి నుంచి వేరుచేసి తూట్లుపొడువబడ్డ పిల్లంగోవి దుఃఖస్వరమే పాడుతుంది, తిరిగి తనను తనవెదురుపొదను చేర్చేదాక. మనిషి అంతే.
‘‘కొలమానాలన్నీ గాల్లోకి
చిలిపిగా విసిరేసి
నీలోపల శిథిలమయిపోనీ నిబ్బరంగా’’...అంటాడు అఫ్సర్ రూమీలెక్కనె.
అంతేకాదు అఫ్సర్, ‘‘ కాలాన్ని నిలువునా చీల్చిన తరవాత, నువ్వు నిజంగా పరమయోగివే’’ నంటాడు. 
‘‘అయిదువాక్యాల్లో అన్నీ చెప్పి
నాలోపలి గుహలన్నీ తొలిచి
నీ కంటి ముందు వొలిచి పెట్టాలని అనుకున్నా
ఆ అయిదువాక్యాలేమిటో చెప్పేలోగా
నా వంతుకొచ్చిన క్షణాలు జారిపోయాయ్
చివరికి నీకేమీ చెప్పలేదు’’

రూమి ప్రేమికులను విడివడని దేహం,ప్రాణాలవలెనె చూస్తాడు.
Laz Slomovits అనే రచయిత ఒక ఇరానియన్ సింగర్,పెయింటర్ Sepideh Vahidiని రూమి ప్రేమగురించి ఏం చెప్పాడో చెప్పమంటే, ఆమె“To be in love, to be in love and to be in love.” అన్నది. ప్రేమకు హద్దులు లేవని రూమి ఎరుగడా.
‘‘Lovers don’t finally meet somewhere
they’re in each other all along’’. అంటాడు రూమి.
నీలోనే అనే కవితలో,
‘‘నీలోనే లీనమయ్యే చప్పుడునై
నీలోపల సుడులు తిరిగే మౌనమై
నిన్ను దాటి వెళ్ళలేని అలనై
కొన్ని జీవితకాలాలు నీలోనే...’’ అవును కదా..
‘‘యిప్పుడంతా నీ లేతపదాల పద్యాన్ని నేను
నీపెదవుల మీద ననలెత్తే బోసి అక్షరాల వోనమాలు దిద్దుకుంటూ, నీలోంచి యింకో భాషని తోడుకొచ్చి, నా పసిదనాల పిల్లకాలవల్లోకే నా కాలాన్నంతా మళ్ళిస్తా...
నీ క్షణ,క్షణ పుట్టినరోజుల పునర్జన్మల్లో ప్రతిసారీ నాకు నేనే మెలకువ.
నువ్వే మేల్కొపలుపు.
రా,
యిద్దరికీ
యిది ఆటసమయం..’’ క్రీడామాత్రంగా జీవితం. ప్రేమికులు శాశ్వతమైనవాళ్ళు.
అఫ్సర్ కవితల్లో ప్రేమకవితలు ప్రత్యేకం. అవి తనవే కావు, సమస్తమానవాళి ప్రేమానుభవాల్లెక్కనె వినిపిస్తాయి. తన కవితలు చాలామట్టుకు వ్యాఖ్యానాలు అక్కరలేనివే. తనకవితారూపాలన్నీ రూపకాలే. 
తనకవిత్వం గురించి ఒక్కసారి రాస్తే మనసునిండదు.